Pozycja krótka, znana również jako "short" lub "shortowanie" w finansach, to strategia inwestycyjna, w której inwestor zarabia na spadkach wartości danego instrumentu finansowego. Innymi określeniami tej strategii są "granie na spadki" i "zajmowanie krótkiej pozycji". W przeciwieństwie do pozycji długiej, gdzie inwestor kupuje aktywa z oczekiwaniem ich wzrostu, pozycja krótka polega na sprzedaży pożyczonych od brokera aktywów z oczekiwaniem ich późniejszego odkupienia po niższej cenie.
Chociaż nie istnieją oficjalne ograniczenia czasowe na utrzymanie pozycji krótkiej, to zazwyczaj są one utrzymywane przez krótki okres - od dnia do tygodnia. Jest to spowodowane dodatkowymi kosztami, takimi jak odsetki i opłaty nocne. Aby móc utrzymać krótką pozycję, inwestorzy muszą spełniać określone warunki, w tym wpłacić wymagany depozyt zabezpieczający oraz opłacić odsetki należne brokerowi za pożyczenie akcji.
Przykłady zastosowania pozycji krótkiej obejmują:
1. Shortowanie akcji:
Inwestor pożycza akcje firmy od brokera i natychmiast je sprzedaje, zakładając, że ich wartość spadnie. Po spadku cen akcji inwestor odkupuje je po niższej cenie, oddaje pożyczone akcje brokerowi i inkasuje różnicę jako zysk.
Załóżmy, że inwestor prognozuje spadek wartości akcji firmy YYY i decyduje się na zajęcie pozycji krótkiej. Inwestor pożycza 150 akcji firmy YYY od brokera, a następnie sprzedaje je na rynku po cenie 300 zł za akcję. Łączna wartość sprzedaży wynosi więc 45 000 zł (150 akcji x 300 zł za akcję), co oznacza otwarcie pozycji krótkiej. Po upływie miesiąca, cena akcji firmy YYY spada do 280 zł za akcję. Łączna wartość 150 akcji wynosi teraz 42 000 zł (150 akcji x 280 zł za akcję). Inwestor decyduje się na zamknięcie pozycji krótkiej poprzez odkupienie akcji po obniżonej cenie, co kosztuje go 42 000 zł. Następnie oddaje pożyczone akcje brokerowi. W efekcie, inwestor sprzedał akcje za 45 000 zł i odkupił je za 42 000 zł, co daje mu zysk w wysokości 3 000 zł (45 000 zł - 42 000 zł). Ta transakcja pokazuje, jak inwestor zarobił na spadku wartości akcji, używając strategii shortowania.
Jeśli jednak przewidywanie tradera się nie sprawdzi i ceny akcji zaczną rosnąć, inwestor poniesie stratę, przewyższającą nawet kilkukrotnie początkową wartość aktywa.
Przykładowo - inwestor prognozuje spadek wartości akcji firmy ZZZ, ale jego przewidywania okazują się błędne. Inwestor decyduje się na zajęcie pozycji krótkiej i pożycza 100 akcji firmy ZZZ od brokera, a następnie sprzedaje je na rynku po cenie 500 zł za akcję. Łączna wartość sprzedaży wynosi więc 50 000 zł (100 akcji x 500 zł za akcję), co oznacza otwarcie pozycji krótkiej.
Po upływie kilku tygodni, zamiast spadku, cena akcji firmy ZZZ wzrasta do 550 zł za akcję. Łączna wartość 100 akcji wynosi teraz 55 000 zł (100 akcji x 550 zł za akcję). Inwestor, chcąc zamknąć pozycję krótką, musi teraz odkupić akcje po wyższej cenie, co kosztuje go 55 000 zł. Następnie oddaje pożyczone akcje brokerowi.
W efekcie, inwestor sprzedał akcje za 50 000 zł, ale musiał odkupić je za 55 000 zł, co skutkuje stratą w wysokości 5 000 zł (50 000 zł - 55 000 zł). Ta transakcja ilustruje ryzyko związane z zajmowaniem pozycji krótkiej, gdy cena akcji faktycznie rośnie, zamiast spadać, jak przewidywał inwestor.
W powyższym scenariuszu, jeśli inwestor użył dźwigni finansowej 1:30, to każda złotówka zainwestowana przez niego miała wartość 30 złotych na rynku. W związku z tym, jego strata nie wynosi tylko 5 000 zł, ale zostaje pomnożona trzydziestokrotnie, co oznacza stratę w wysokości 150 000 zł (5 000 zł x 30). Wykorzystanie dźwigni finansowej znacznie zwiększa potencjalną stratę, gdy ruch rynkowy jest przeciwny do przewidywań inwestora. Zabezpieczeniem w takiej sytuacji jest ochrona przed ujemnym saldem.
2. Pozycja krótka na Rynku Forex:
Na rynku Forex, inwestorzy mogą zajmować pozycje krótkie na parach walutowych, spekulując na spadki jednej waluty względem drugiej. Zajmowanie pozycji krótkiej na rynku Forex wiąże się z dużym ryzykiem wynikającym z wysokiego lewarowania tego rynku. Przy udanej inwestycji z pozycją krótką zysk może być kilkukrotny, ale taka sama może być również strata w stosunku do zainwestowanej kwoty.
3. Shortowanie w kontraktach terminowych:
Inwestorzy mogą również zawierać krótkie pozycje w kontraktach terminowych, gdzie zakładają spadek wartości bazowego aktywa przed terminem wykonania kontraktu.
4. Shortowanie Indeksów i ETF-ów:
Zajęcie pozycji krótkiej w przypadku indeksów giełdowych lub ETF-ów polega na sprzedaży pożyczonych jednostek tych instrumentów, przewidując ich ogólny spadek wartości.
5. Shortowanie towarów i surowców:
Podobnie jak w przypadku akcji, inwestorzy mogą spekulować na spadki cen towarów, takich jak ropa naftowa czy metale, poprzez shortowanie.
Pozycja krótka niesie ze sobą wysokie ryzyko, ponieważ teoretycznie straty mogą być nieograniczone – cena aktywa może rosnąć nieograniczenie, a inwestor musi odkupić i oddać pożyczone aktywa, niezależnie od ich ceny. W przeciwieństwie do tego, w pozycji długiej maksymalna strata to wartość inwestycji. Shortowanie jest jednak często wykorzystywane jako strategia hedgingowa (zabezpieczająca) lub spekulacyjna przez doświadczonych inwestorów i traderów, choć nawet traderzy znani z zajmowania pozycji krótkich nie traktują tej strategii jako swojej wyłącznej.
Historia pojęcia pozycji krótkiej - "short"
Korzenie pojęcia pozycji krótkiej sięgają XVII wieku, kiedy to na holenderskim rynku giełdowym zaczęto pożyczać akcje z zamiarem ich sprzedaży i późniejszego wykupienia po niższej cenie. W tym kontekście, "short" odnosi się do braku posiadania - inwestor sprzedaje coś, czego nie posiada (jest "krótki" w posiadaniu tego aktywa), a następnie kupuje to później, aby zwrócić pożyczoną akcję. Ta praktyka nabrała popularności w XVIII i XIX wieku, zwłaszcza na rynkach angielskich i amerykańskich, gdzie stała się powszechnym narzędziem inwestycyjnym.
Przeciwnym do tego podejścia jest termin "long" który w kontekście finansowym odnosi się do tradycyjnego podejścia do inwestycji, które zakłada, że inwestor "przetrzymuje" akcje lub inne aktywa przez dłuższy czas. W historii giełdy, tradycyjna inwestycja zakładała kupno akcji z zamiarem trzymania ich na długo, z nadzieją na wzrost ich wartości. Stąd pochodzi termin "long", który odzwierciedla długoterminowy charakter takiej inwestycji.
ZOBACZ TAKŻE: POZYCJA DŁUGA (LONG)
